Witamina B3 – niacyna i jej dobroczynne działanie na metabolizm
Witamina B3, zwana inaczej: niacyną, witaminą PP, nikotynamidem występuje w dwóch naturalnych formach: kwas nikotynowy oraz amid kwasu nikotynowego, czyli nikotynamid. Obie formy odgrywają równorzędną rolę w organizmie. [2,4,5,6]
Jaką więc postać wybrać?
Najkorzystniejszą postacią jest amid kwasu nikotynowego ponieważ jest bezpieczniejsza. Niacyna jest witaminą rozpuszczalną w wodzie i jest niezwykle odporna na działanie wysokiej temperatury, światła, kwasu czy zasad [1,2,3,4,8]. Jej nadmiar jest wydalany z moczem, przy czym nadmiar kwasu nikotynowego może spowodować również objaw swędzenia i zaczerwienienia skóry, co po parunastu minutach zazwyczaj powinno ustąpić. Nie jest to objaw alergii, dlatego nie należy się tego obawiać. Ze względu na bezpieczniejszą formę, nadmiar amidu kwasu nikotynowego nie powinien powodować takich objawów, dlatego jest częściej stosowany w preparatach farmaceutycznych czy suplementach diety. Jak się okazuje, niacyna dzięki swojej strukturze po wchłonięciu do krwi nie zostaje tak łatwo przechwycona przez wolne rodniki i nie ulega degradacji, dlatego możemy uzyskać dość szybko widoczne rezultaty kuracją tą witaminą [1,2,4,5,8].
Czym może objawiać się pierwszy niedobór niacyny? [1,2,5]:
- zmęczeniem
- stanami obniżonego nastroju
- nieprzyjemnym zapachem z ust
- aftami
- bólami głowy
- zaburzeniami snu
- biegunkami
- chorobami skórnymi
- rozdrażnieniem i nerwowością
- wrażliwymi dziąsłami
Co prowadzi do poważniejszych schorzeń jak [3,5,6,7,8]:
- bezsenność, pogorszenie się pamięci, osłabienie organizmu, otępienie umysłowe
- depresja, napięcie nerwowe, psychozy
- zwiększeniem poziomu cukru we krwi
- migreny, zawroty głowy
- pelagry czyli zapalenia skóry, biegunek, demencji
- egzema, łuszczyca
- alergie astmatyczne
- stwardnienie rozsiane
Dobroczynne działanie niacyny
Niacyna aktywuje ok. 200 enzymów dzięki czemu uczestniczy w procesach przemiany materii. Uczestniczy w syntezie i rozpadzie tłuszczów, białek i węglowodanów. Jest jedną z najważniejszych substancji odpowiedzialnych za transport elektronów i wytwarzanie energii w żywej komórce. Orzeźwia, dodaje energii, wspomaga krążenie, ale również obniża podwyższone ciśnienie krwi, dzięki czemu może zapobiec migrenowym bólom głowy i usunąć dolegliwości krążeniowe [3,4,6,7].
Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych wykazały, że stosowanie tylko niacyny obniża poziom cholesterolu o 22% a trójglicerydów o 52%! [1]
Wspomaga procesy odtruwania organizmu oraz poprawia wygląd skóry. Niacyna jest niezbędna do syntezy hormonów płciowych oraz insuliny. Co więcej, B3 wpływa pozytywnie na funkcje układu pokarmowego poprzez normalizację czynności ruchowych i wydzielniczych żołądka.
Na niacynę powinni również zwrócić uwagę sportowcy, gdyż niacyna zapobiega zakwaszeniu mleczanem oraz wpływa na metabolizm organizmu [3,4,7,8].
Warto wiedzieć, że niacyna jest jedyną witaminą docierającą w trakcie przemiany materii tak blisko psychiki. W wyniku przemiany materii wytwarzany jest z tryptofanu stymulator nerwów czyli serotonina, która „steruje” naszym snem oraz naszym nastrojem [1].
Co ciekawe, organizm może sam wytworzyć niacynę z aminokwasu o nazwie tryptofan, ale tylko w obecności witamin B1, B2 i B6. Niedobór tych witamin jak i tryptofanu może być przyczyną niedoboru niacyny. Niedobór niacyny może również pojawić się u osoby spożywającej cukier lub słodkie napoje jak i przy zaburzonej florze bakteryjnej jelita [4,5,7,8].
Autor:
Mgr Jolanta Gębczak
Dietetyk kliniczny
Źródła:
- Klaus Oberbeil „Witaminy” wyd. Świat Książki, Warszawa 1997, str. 48-55
- Oskar Lefeld „Witaminy. Źródło życia i zdrowia” wyd. SPAR, Warszawa, str. 34-40
- Janusz Dąbrowski „Witaminy i minerały” wyd. „ADAMASCENICUM” Sp. Z o.o. Warszawa, str. 26-27
- Magdalena Szczypka, Joanna Gajewska „ABC Witamin i minerałów” wyd. Ergos, Warszawa, str. 30-33
- Uwe Gröber „Mikroskładniki odżywcze” wyd. MedPharm Polska, Wrocław 2010, str. 52-56
- Zbigniew Wiśniewski „Witamina to życie” wyd. Studio Astropsychologii, Białystok 2010, str. 46-48
- Beata Peszko „Witaminy. Mój sposób na zdrowie” wyd. Lew, Orneta 2016, str. 34-35
- Earl Mindel „Biblia witamin XXI wieku” wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2000, str.46-48
Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.
Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Płocku Plac G.Narutowicza 1/6. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa jest zabronione.
