Butcher s broom Ruscus aculeatus , or Knee Holly, Christmas Berry - evergreen plant

Ruszczyk kolczasty

Ruszczyk kolczasty zwany inaczej myszopłoch kolczasty, pod łacińską nazwą Ruscus aculeatus L. Pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, a obecnie możemy go spotkać zarówno w Europie jak i Azji, Afryce, Stanach Zjednoczonych USA. Ruszczyk posiada wiele nazw zwyczajowych. W Anglii nazywany Sweet broom, a w Polsce myszopłoch kolczasty, nawiązując do przekonania, że ruszczyk odstrasza myszy, dlatego skutecznie układano go między mięsem w tym celu [1,2,3,4].

 

Ruszczyk kolczasty zawiera następujące substancje dobroczynne [1,2,3,4]:

  • saponiny sterydowe (ruscyna, neo-ruskogenina, ruskogenina, ruskozyd
  • flawonoidy
  • fitosterole (sitosterol, stigmasterol, kampesterol)
  • benzofurany
  • kwasy tłuszczowe
  • triterpeny
  • kumaryny
  • alkaloidy (sparteina, tyramina)
  • kwas glikolowy

Ruszczyk może wykazywać właściwości [1,2,3,4,5]:

  • przeciwzapalne
  • moczopędne
  • podnoszące ciśnienie żylne krwi
  • zwiększające napięcie ścian naczyń krwionośnych
  • wzmagające przepływ krwi w żyłach i limfy
  • zapobiegające zastojom krwi i limfy, obrzękom i wysiękom okołonaczyniowym
  • wzmacniające i uszczelniające naczynia krwionośne
  • hamujące działanie enzymu elastazy (proteinaza)
  • obkurczające naczynia krwionośne
  • zapobiegające krwawieniom występującym w trakcie zażywania preparatów antykoncepcyjnych.
  • cytotoksyczne i przeciwhistaminowe
  • zmniejszające krwawienia z dróg rodnych pozamenstruacyjnych
  • obniżające poziom cholesterolu

Ruszczyk stosuje się w celu wspomagania organizmu przy [1,2,4,5]:

  • leczeniu hemoroidów
  • stanach zapalnych skóry i naczyń krwionośnych
  • terapiach “czyszczący krew”
  • kuracjach moczopędnych
  • zastojach limfy i krążenia żylnego
  • żylakach
  • obrzękach kończyn
  • kontuzjach sportowych
  • plamicach naczyniowych
  • trądziku różowatym
  • stanach zapalnych naczyń żylnych i limfatycznych
  • zapaleniu węzłów chłonnych
  • łagodzeniu obrzęków związanych z okresem przekwitania
  • chorobie reumatycznej
  • zespole napięcia przedmiesiączkowego

 Butcher s broom Ruscus aculeatus , or Knee Holly, Christmas Berry - evergreen plant

Warto wiedzieć, że w ostatnim czasie zastosowanie znalazła również sama ruskogenina ponieważ może wykazywać właściwości [1,2,3,5]:

  • przeciwwysiękowe
  • przeciwzapalne
  • zwiększające napięcie żylne
  • poprawiające krążenie krwi żylnej
  • chroniące strukturę naczyń krwionośnych i limfatycznych

 

Z tego względu znajduje wspomagające zastosowanie przy [1,2,3,5]:

  • niewydolności naczyń żylnych i limfatycznych
  • w łagodzeniu objawów alergi
  • w leczeniu hemoroidów
  • żylaków kończyn
  • plamic
  • obrzęków kończyn
  • długotrwałej terapii nadmiernej przepuszczalności i kruchości naczyń krwionośnych.
  • stanach zapalnych żył oraz zakrzepach żylnych
  • miejscowo w leczeniu hemoroidów
  • zapaleniach odbytu, pochwy, przetok odbytu, świądu odbytu
  • zmniejszaniu krwawienia z dróg rodnych pozamenstruacyjnych

W dobie cywilizacji choroba hemoroidalna  stanowi duży problem, gdyż cierpi na nią co druga osoba po 50-tym roku życia. Ruszczyk kolczasty jest pomocny przy leczeniu tego schorzenia, co więcej jest bezpieczny i można go podawać kobietom w ciąży. W jednym z opisanych przypadków, w którym 28-letnia kobieta w trzecim trymestrze ciąży zgłosiła się do szpitala z powodu dolegliwości bólowych oraz krwawień występujących od 2 tygodni oraz zaparć, zastosowano dietę bogatą w błonnik,  preparat na bazie ruszczyka, hesperydyny i kwasu askorbinowego oraz nasiadówki w rumianku. Po 3 tygodniach krwawienia i objawy bólowe jak i zaparcia ustąpiły [6].

W badaniu opublikowanym w 1988 roku oceniano skuteczność i tolerancję preparatu złożonego z wyciągu z Ruscus aculeatus, hesperydyny i kwasu askorbinowego oceniono u 40 pacjentów (30 kobiet, 10 mężczyzn) w wieku od 28 lat i 74 lata, cierpiących na chroniczną niewydolność kończyn dolnych. Podwójnie zaślepiona próba obejmowała dwa okresy terapii 2-miesięcznej preparatem  lub placebo. Nastąpiła ogólna tendencja do poprawy, która była wyraźniejsza w okresach leczenia lekiem. W rzeczywistości objawy i parametry natychmiast zmieniły się istotnie w związku z podawaniem preparatu. Biologiczna i kliniczna tolerancja była doskonała [7].

Opracowanie opublikowane w 2007 roku wykazało, że przewlekłe niedociśnienie jest kolejnym problemem, zwłaszcza u osób z cukrzycą, chorych na Parkinsona, czy z zespołem chronicznego przemęczenia. Okazuje się, że Ruszczyk kolczasty to roślina ze sprawdzonymi właściwościami fleboterapeutycznymi, w tym właściwościami skurczu naczyń, która wykazuje wielką nadzieję na poprawę objawów przewlekłego niedociśnienia i poprawę jakości życia dużych grup w społeczeństwie [8].

 

Ruszczyk kolczasty wydaje się być niezwykle ciekawą rośliną o szerokim unikalnym działaniu wartym uwagi, przy tym niezwykle bezpiecznym.

Autor:

Mgr Jolanta Gębczak

Dietetyk kliniczny

 

Źródła:

  1. Dr Henryk Różański „Ruszczyk – Ruscus w praktycznej fitoterapii” Medycyna dawna i współczesna. http://rozanski.li/4465/ruszczyk-ruscus-w-praktycznej-fitoterapii/
  2. dr n. farm. Bożena Kowalczyk „Ruszczyk kolczasty i jego zastosowanie” Panacea Nr 3 (32), lipiec – wrzesień 2010 strony: 24-26
  3. Dr Henryk Różański „Ruskogenina jako vasoprotectivum” Medycyna dawna i współczesna. http://rozanski.li/159/ruskogenina-jako-vasoprotectivum/
  4. Mateusz Emanuel Senderski „Zioła w leczeniu dolegliwości i chorób układu moczowo-płciowego” wyd. Mateusz E. Senderski Podkowa Leśna 2014, str. 377-378
  5. Dietrich Frohne „Leksykon roślin leczniczych” wyd. MedPharm Polska, Wrocław 2010 rok, str. 445-446
  6. Konrad Wroński „Leczenie choroby hemoroidalnej u kobiet w ciąży – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa” Borgis – Nowa Medycyna 3/2010, str. 113-115
  7. Cappelli R , Nicora M , Di Perri T „Use of extract of Ruscus aculeatus in venous disease in the lower limbs” Drugs Under Experimental and Clinical Research , 01 Jan 1988, 14(4) str. 277-283
  8. Deborah A. Redman „Ruscus aculeatus (Butcher’s Broom) as a Potential Treatment for Orthostatic Hypotension, with a Case Report” The Journal of Alternative and Complementary Medicine 6, No. 6

 

Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac  badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy  traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.

 

Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Płocku Plac G.Narutowicza 1/6. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa jest zabronione.