Miedź
Miedź czyli miękki metal o zabarwieniu rdzawobrązowym jest używany do produkcji biżuterii, rur, czy naczyń jest również pierwiastkiem śladowym w ludzkim organizmie. Korzystne działanie miedzi po raz pierwszy zostało dostrzeżone na początku XIX wieku przez farmerów w Brandenburgii, którzy odkryli, że dodanie do gleby soli miedzi powoduje znaczne podniesienie plonów upraw [1,2].
Rola miedzi w organizmie [1,2,3,4,5,6,7]:
- jest potrzebna do wbudowania żelaza w czerwone ciałka krwi poprzez syntezę hemoglobiny
- bierze udział w syntezie kolagenu
- uczestniczy w budowie wielu enzymów
- stymuluje produkcję hormonów przysadki mózgowej
- przyczynia się do unieszkodliwienia toksyn
- przyczynia się do generowania przeciwciał
- podnosi odporność organizmu
- odgrywa istotną rolę w tworzeniu RNA
- bierze udział w syntezie prostaglyn, wpływających na działanie serca i ciśnienie tętnicze krwi
- działa bakteriobójczo
- bierze udział w regulacji gospodarki cholesterolowej
- tworzenie pigmentu melaniny
- pomaga utrzymać płodność
Objawy niedoboru miedzi [1,2,3,5,6]:
- biegunki
- brak energii, osłabienie, wyczerpanie
- anemia
- łysienie
- trudności w oddychaniu
- mrowienie w rękach i nogach
- zaburzenia koncentracji
- bezsenność
Braki miedzi powodują [1,2,3,6,7,8]:
- anemię
- obrzęki
- zwyrodnienie ośrodkowego układu nerwowego
- zwiększenie podatności kości na złamania
- osteoporozę
- choroby wzrostowe
- niealkoholowe stłuszczenie wątroby
- obniżenie odporności organizmu na infekcje
- wzrost poziomu trójglicerydów we krwi
- pogorszenie stanu psychicznego poprzez zmniejszenie poziomu dopaminy i noradrenaliny
- pogorszenie zdolności do zapamiętywania
- brak koncentracji
- upośledzoną ruchliwość plemników
- pękanie naczyń, tętniaki
- bielactwo
- siwienie włosów
- bezpłodność
- zespół Menkesa – choroba kręconych włosów
- Histadelię – zespół objawów psycho-emocjonalnych
Nadmiar miedzi [1,2,6]
- białaczka
- choroba Wilsona
- nudności
- wymioty
- biegunka
- drgawki
- uszkodzenia wątroby
Warto wiedzieć, że pierwszą oznaką niedoboru miedzi w organizmie to słabsze powonienie niż normalnie. Za to bardzo dobrze wchłania się w obecności witaminy C wspomagając proces tworzenia się kolagenu [5]
Badania przeprowadzone wśród amerykan wykazały, że jedynie 25% społeczeństwa amerykańskiego ma prawidłowy poziom miedzi w organizmie. Pozostałe 75% wykazują niedobór [2].
Inne badania w których uczestniczyły zdrowe kobiety w wieku 45-56 lat wykazały, że suplementacja miedzią znacznie zapobiega występowaniu osteoporozy. Kobiety przyjmujące 3 mg miedzi dziennie nie miały żadnych ubytków tkanki kostnej, a w grupie kobiet przyjmujących placebo odnotowano znaczne ubytki [1].
Co ciekawe, kolejne badania wykazały, że miedź może uczestniczyć w zapobieganiu nadciśnieniu tętniczemu i arytmii serca. Miedź chroni tkanki przed utlenianiem, zapobiegając tym samym chorobom serca. Miedź pomaga utrzymać odpowiedni niski poziom cholesterolu [1].
Na niedobór miedzi szczególnie muszą zwrócić uwagę osoby cierpiące na celiakię, chorobę Crohna lub z wrodzonym upośledzeniem wchłaniania miedzi, np. albinizm. Jak pokazują badania, nawet niewielki niedobór miedzi może wywołać skutki uboczne. W badaniu przeprowadzonym na 24-ech mężczyznach udowodniono, że dieta uboga w miedź spowodowała podwyższenie „złego” cholesterolu i jednocześnie obniżenie poziomu „dobrego” cholesterolu [1].
Autor:
Mgr Jolanta Gębczak
Dietetyk kliniczny
Źródła:
- Przegląd Reader’s Digest „Uzdrawiająca moc witamin, minerałów i ziół” Warszawa 2000, str. 110-111
- Magdalena Szczypka, Joanna Gajewska „ABC witamin i minerałów” Agencja Wydawnicza „Ergos” s.c., Warszawa, str. 73-76
- Janusz Dąbrowski „Witaminy i minerały” wyd. „ADAMASCENICUM” Sp. Z o.o. Warszawa, str. 75-77
- Eugeniusz Szmerko-Jan Mazan „Zioła i zdrowie” wyd. Ancher, Warszawa 1992 rok, str. 24
- Jerzy Maslanky „Ekomedycyna. Nie bójmy się raka i chorób serca” grupa wydawnicza FodoPress, Silesiana, Opole 2009 rok, str. 268
- Uwe Gröber „Mikroskładniki odżywcze” wyd. MedPharm Polska, Wrocław 2010, str. 181-184
- Earl Mindel „Biblia witamin XXI wieku” wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2000, str. 85-86
- Paul Pitchford „Odżywianie dla zdrowia” wyd. Galaktyka Sp. Z o.o., Łódź 2010, str. 505
Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.
Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Płocku Plac G.Narutowicza 1/6. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa jest zabronione.