Dandelion

Mniszek lekarski

Mniszek lekarski, zwany mleczem czy dmuchawcem pod łacińską nazwą Taraxacum officinale jest znany od czasów starożytnych, ale jego właściwości zostały docenione dopiero w XIII wieku. Gdy mniszek przekwita po zdmuchnięciu puszystej kuli zostaje naga „główka” z wieńcem zeschniętych listków i przypomina ogoloną głowę mnicha, stąd charakterystyczna nazwa rośliny. Mniszek jest rośliną miododajną, a jako ciekawostka warto wiedzieć, że w Bawarii korzeń tej rośliny suszy się i praży, aby zaparzyć z niego kawę. Obecnie jest głównie uprawiany w Bułgarii, Rumuni, na Węgrzech i w Polsce [1, 3, 8].

Substancje zawarte w korzeniu mniszka lekarskiego to [1, 2, 3, 7, 8, 9]:

  • inulina
  • trójterpeny
  • kumaryny
  • karotenoidy
  • gorzkie związki seskwiterpenowe
  • fitosterole
  • kwasy tłuszczowe: oleinowy, linolowy, palmitynowy
  • minerały (sole potasu)
  • witaminy

Działa wspomagająco organizm przy [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8]:

  • chorobach wątroby
  • obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi
  • wzdęciach
  • przemianie materii
  • poprawie trawienia
  • chorobach pęcherza moczowego
  • niewydolności nerek
  • przy nieżycie żołądka z niedokwaśnością
  • zapaleniu jelit
  • kamicy nerkowej
  • kamicy woreczka żółciowego
  • zaparciach
  • hemoroidach
  • egzemie
  • czyrakach
  • trądziku
  • znamionach pigmentowych
  • otyłości
  • insulinooporności
  • cukrzycy

Dandelion

Naukowcy dowiedli, że mniszek lekarski wspomaga wątrobę, może pomóc przy wydzielaniu i przepływie żółci z wątroby i woreczka żółciowego, co pozytywnie wpływa na kamicę woreczka żółciowego. Ponadto mniszek pomaga pobudzić wątrobę do usuwania estrogenu z organizmu, co wspiera przywrócenie równowagi hormonalnej u kobiet przy endometriozie [6].

Mniszek lekarski jest znany i wykorzystywany na całym świecie. W Rosji, Indiach i Chinach był stosowany w tradycyjnej medycynie ludowej jako środek wspomagający pracę wątroby oraz wspomagający pracę trzustki przy cukrzycy typu 2. Jego właściwości są doceniane również w Turcji i Meksyku [8].

Jak pokazują badania naukowe, insulinooporność, która występuje w kilku kluczowych tkankach, takich jak wątroba, mięśnie i tkanka tłuszczowa, jest główną przyczyną hiperglikemii i cechą charakterystyczną patogenezy cukrzycy typu 2. Innym dobrze znanym mechanizmem, który wpływa na homeostazę glukozy, jest stres oksydacyjny, który jest napędzany przez samoutlenianie i glikowanie białek. Proces ten może powodować wzrost produkcji nadtlenku lipidów, co z kolei zmniejsza obronę antyoksydacyjną organizmu, wspierając w ten sposób rozwój dysfunkcji komórek beta. Dysfunkcja komórek beta upośledza wydzielanie insuliny w wyniku działania glukotoksycznego i lipotoksycznego, co negatywnie wpływa na konwersję proinsuliny na insulinę. Badania ekstraktów mniszka wykazały, że może on stymulować uwalnianie insuliny w komórkach β trzustki, co w konsekwencji może pozytywnie wpłynąć na przeciwdziałanie efektowi hiperglikemii [8].

Podsumowując, długa historia mniszka lekarskiego jako ziołowego środka ludowego jest teraz poparta coraz większą ilością badań naukowych i zdobywa wiarygodność i uznanie oparte na silnych dowodach.

Autor:

Mgr Jolanta Gębczak

Dietetyk kliniczny

 

Źródła:

  1. Katarzyna Koźmin „Leksykon zdrowia” Wydawnictwo Park Sp. Z o.o., Bielsko-Biała 2006 rok, str. 552-553
  2. Eugeniusz Szmerko, Jan Mazan „ Zioła i zdrowie” Wydawnictwo Ancher, Warszawa 1992 rok, str. 69-70
  3. Kuźnicka, M. Dziak „Zioła i ich stosowanie” Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1977 rok, str. 104-106
  4. Władysław Walewski „ Towaroznawstwo zielarskie” Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1979, str. 86-87
  5. Przegląd Reader’s Digest „Uzdrawiająca moc witamin, minerałów i ziół” Warszawa 2000, str. 116-117
  6. Dr James A. Duke „Księga zdrowia. Ziołowa apteka domowa” wyd. publicat, Poznań 2011, str. 41-42, 161, 236, 250, 260, 422-423
  7. Mateusz Emanuel Senderski „Zioła w leczeniu dolegliwości i chorób układu trawiennego oraz wątroby i trzustki” Wydawca Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2009 rok, str. 188-189
  8. Fonyuy E. Wirngo, Max N. Lambert, and Per B. Jeppesen „The Physiological Effects of Dandelion (Taraxacum Officinale) in Type 2 Diabetes” Rev Diabet Stud. 2016 Summer-Fall; 13(2-3): 113–131.
  9. Marta González-CastejónFrancesco Visioli Arantxa Rodriguez-Casado „Diverse biological activities of dandelion” Nutrition Reviews, Volume 70, Issue 9, 1 September 2012, str. 534–547

 

Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac  badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy  traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.

 

Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Płocku Plac G.Narutowicza 1/6. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa jest zabronione.